Η ΑΣΥΓΚΡΙΤΗ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ

 Η ΑΣΥΓΚΡΙΤΗ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΑ

ΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ

+Αρχιμ. Δανιήλ Γούβαλη 

 

      Εμπρός μου έχω κάποιο περιοδικό, ένα από τα πολυ­άριθμα που κυκλοφορούν στις ημέρες μας. Το ανοίγω και παρατηρώ δύο σελίδες, αφιερωμένες στο θέμα: «Το μαγικό παραμύθι της φύσεως». Πιο πολύ άπ’ όλα χτυ­πούν στο μάτι οι έξι έγχρωμες εικόνες του.

Στην πρώτη παρουσιάζεται ένα εντυπωσιακό κοχύλι από το Κρητικό πέλαγος, αρκετά σπάνιο, μήκους 17 εκ. με σπείρες διακοσμημένες με μικρούς κόκκους. Η δεύ­τερη δείχνει τον θαυμάσιο χρωματισμό και την ωραία μορφή τού δέρματος μιας σαύρας. Στην τρίτη παρατη­ρούμε μία κάμπια στο κλωνάρι ενός φυτού με κυριολεκτικά μαγευτική ομορφιά. Οι αντιθέσεις που δημιουργούν οι λευκές κηλίδες με τους κίτρινους και κόκκινους χρωμα­τισμούς τού σώματος είναι πολύ θαυμάσιες. Η τέταρτη παρουσιάζει ένα εξαίσιο άνθος με την επιγραφή: «Μόνο στην Ελλάδα φυτρώνει το ωραίο αυτό κρίνο με τα κρεμαστά κόκκινα - πορτοκαλιά άνθη. Γνωστό από την Εύβοια, την Θεσσαλία και την Πελοπόννησο. Λέγεται lilium chalcedonicum». Η πέμπτη δείχνει ένα πανόμορφο μανιτάρι με κοκκινωπό κυρίως χρωματισμό, και η έκτη ένα ωραίο αλλά και περίεργο στο σχήμα άνθος, σαν μέλισσα, που φέρει την επιγραφή, «Οφρύς: λεπτό φυτό σε χρώμα γαλάζιο και κόκκινο».

Και μόνο ένα βλέμμα σ' αυτές τις ολίγες εικόνες αρκεί για να γευθή κανείς την άφθαστη καλλιτεχνία που μπορεί να συναντήση στα δημιουργήματα. Και να θυμηθή έτσι τον στίχο τού εθνικού ποιητού: «Μάγεμα η φύσις, χι όνειρο, στην ομορφιά και χάρη».

Στην νεανική μου ηλικία συνήθιζα να διαβάζω έργα μεγάλων λογοτεχνών και να αντιγράφω μερικές εκλεκτές περικοπές. Ταιριάζει εδώ που γίνεται λόγος για την μαγευτική ομορφιά της φύσεως να καταχωρήσω κάτι σχετικό από τον Βίκτωρα Ουγκώ: «Το μεσημέρι χιλιά­δες κάτασπρες πεταλούδες έτρεχαν εκεί και στ' αλή­θεια ήταν το θέαμα θεϊκό να τις βλέπης να στροβιλί­ζονται σαν νιφάδες από χιόνι». «Ο ήλιος χρύσωνε, πορφύρωνε και φλόγιζε τις τουλίπες, που έμοιαζαν με ποι­κιλίες μιας φλόγας, καμωμένες λουλούδια». «Ο άνεμος λάξευε κύματα μέσα στις μεγαλόπρεπες τεράστιες κα­στανιές». «Η φύσις είχε συμπόσιο. Η δημιουργία ήταν καθισμένη στο τραπέζι. Δυο μεγάλα τραπεζομάντηλα είχαν στρωθή, το γαλάζιο στον ουρανό και το πράσινο στην γη. Ο ήλιος φώτιζε τα μεσούρανα κι' ο Θεός σερ­βίριζε το γεύμα».

Χρειάζεται μεγάλος λογοτέχνης για να ιστορήση επάξια την μεγαλωσύνη και το κάλλος της φύσεως.

Φίλος συγγραφεύς σημειώνει: «Το απαλό αεράκι καθώς περνούσε από το δάσος έμοιαζε να χτυπάη τις χορδές κάποιου θεόρατου οργάνου κι' άφηνε ν' ακού­γεται ανάλαφρη μια μουσική, που μιλούσε κατ^’ευθείαν στην ψυχή».

Αλλά και ο αμίμητος Παπαδιαμάντης, που συνδύασε σε εξαιρετικό βαθμό την ευσέβεια με την λογοτεχνική δεινότητα, μας άφησε μέσα στα υπέροχα πεζογραφήματα του εκλεκτές περικοπές για τις χάρες της φύσεως. Να, πως μας παρουσιάζει κάπου τα σφριγηλά κάλλη της Πρωτομαγιάς:

«Υπερέβησαν ήδη την στενήν πάροδον και εξήλθον εις τους χλοερούς διανθείς κάμπους. Μεθυστικόν άρωμα ανήρχετο από των απειραρίθμων ανθών, οι φράκται των αμπέλων έθαλλον με αγραμπελιά και με αιγοκλήματα και με ακανθώδεις θάμνους.

»Τινές των αγρών εφαίνοντο αιμάσσοντες εις τας πρώτας ακτίνας τού ηλίου από χιλίας μυριάδας παπαρού­νας. Εναμίλλως ήνθουν το χαμαίμηλον και η καυκαλήθρα και η μολοχάνθη. Τα αστεράκια και τα κιτρινούλια επρόβαλλον δειλώς τας ασθενείς κεφάλας των εν μέσω της υερκόμπου αφθονίας των κατερύθρων μηκώνων, σημειούντων την υπεραιμίαν τού έαρος.

»Ανώνυμά τινά ανθύλλια, χόρτα σταχυοειδή, σπα­ράγγια ακανθωτά και βεργιά και άλλα ανεμειγνύοντο εν μέσω τού απείρου πλούτου της χλωρίδος.

»Ήτο η πρωτομαγιά η θεσπέσια, ήτο η άνοιξις εν πληθώρα ζωής, έτοιμη να παραδώση το σκήπτρον εις το δρεπανοφόρον θέρος».

Οι μουσικές, οι ζωγραφιές, όλες οι καλλιτεχνίες της φύσεως έχουν επάνω τους την σφραγίδα της μεγάλης και γνήσιας τέχνης. Αποπνέουν κάποια μεγαλειώδη, κάποια θεϊκή πνοή και εκτοξεύουν γύρω τους απερίγρα­πτη χάρι. Γι αυτό και φέρνουν βαθειά συγκίνησι.

Τι όμορφα περιγράφει ο μεγάλος Παπαδιαμάντης το αισθητικό μεγαλείο μιας πασχαλιάτικης νύχτας:

«Και η αγραμπελιά η χιονανθής, η λευκάζουσα και μυροβολούσα εις τους φράκτας, λευχείμων μυροφόρος, εορτάζουσα την Ανάστασιν, και ο κισσός και το αγιό­κλημα, πλόκαμοι της ανοίξεως, εξαπλούσης την μυροβόλον κόμην της ανά τους αγρούς, διέχυνον ζωηροτέραν εν τη νυκτί την ευωδίαν των, εις τον αέρα. Και η αργυρά αμμόκονις των άστρων ωλιγόστευεν επάνω, καθ’ όσον υψούτο η σελήνη. Και η αηδών ηκούετο μινυρίζουσα, βαθειά εις τον μυχόν τού δάσους, και ο γκιώνης, μη δυνάμενος να διαγωνισθή προς την λιγυράν αδελφήν του, έπαυσε προς καιρόν το θρηνώδες άσμα του».

Μπορεί βέβαια και ωρισμένα έργα της ανθρώπινης τέχνης να συγκινούν και να ανεβάζουν τον ψυχικό μας κόσμο, αλλά υστερούν εμπρός στα καλλιτεχνήματα της φύσεως.

Έρχονται στιγμές που οι δροσοσταλίδες της αυγής ή το άρωμα ενός άνθους ή το πολύχρωμο χαλί τού λειβαδιού ή το κελάηδημα κάποιου πουλιού ή τα ψαροπούλια που κάνουν βουτιές στην λίμνη ή κάποια εξαίσια φτε­ρά ή τα κυματίζοντα στάχυα ή το μουρμουρητό τού ρυακιού ή τα ένδοξα χρώματα της αυγής και της δύσεως... συναρπάζουν την ύπαρξί μας και την ανεβάζουν σε σφαί­ρες ανώτερες, σε περιοχές μιας υπέρτατης και απέραντης χαράς και γαλήνης, στην χώρα της «παντελούς ευφρο­σύνης». «Παντελής ευφροσύνη κατέχει τον νουν ευωχούμενον τη φυσική γνώσει» σημειώνει ο όσιος Νείλος.

Όποιος ξέρει την αισθητική και τους κανόνες της, θα διαπιστώση ότι μέσα στην φύσι τηρούνται με ακρίβεια όλοι οι νόμοι της. Κάθε κανονισμός της καλλιτεχνίας εφαρμόζεται εδώ με ακρίβεια.

Η ευθεία γραμμή, επειδή δημιουργεί σχήματα που αποπνέουν κάτι το σκληρό, το άκαμπτο και το άχαρο, δεν προσφέρεται από αισθητικής πλευράς. Το αντίθετο συμβαίνει με την καμπύλη. Είναι η γραμμή της ωραιότητος. Αυτή που συνθέτει τα όμορφα καλλιτεχνή­ματα.

Είναι γνωστό ότι το λαμπρό αρχιτεκτόνημα που κο­σμεί την Ακρόπολι, ο Παρθενώνας, στηρίζει την ανε­πανάληπτη γοητεία του στην χρήσι της καμπύλης. Η καλλιτεχνική ευαισθησία τού Ικτίνου και Καλλικράτη καθώρισε ώστε καμμία γραμμή ούτε από τις οριζόντιες ούτε από τις κάθετες να μην είναι απόλυτα ευθεία. Όλες έχουν μία ανεπαίσθητη καμπυλότητα. Και δημιουργείται η εντύπωσις ότι τίποτε στον τεράστιο αυτό ναό με τις σαρανταέξι δωρικές κολώνες δεν είναι βαρύ και πιεστι­κό, αλλά όλα ανάλαφρα.

Πότε φημίζονται για ομορφιά οι ακρογιαλιές μιας χώρας; Όταν είναι δαντελλωτές, όταν δηλαδή είναι κομ­μένες σε καμπύλη γραμμή.

Στον φυτικό και ζωικό κόσμο που υπάρχει μεγάλη καλλιτεχνία, κυριαρχεί παντού αυτή η γραμμή.

Εάν εξετάσουμε λ.χ. τους καρπούς των φυτών, που­θενά δεν θα συναντήσουμε την ευθεία. Σύκα, αχλάδια, μπανάνες, κάστανα, αγγούρια, φασόλια, φακές, σιτάρι... σ' όλα δεσπόζει η καμπύλη.

Το ίδιο συμβαίνει και σ' όλους τους ζωικούς οργα­νισμούς. Ας υποθέσουμε ότι έχουμε απέναντι μας ένα όμορφο άλογο. Όλες οι επιφάνειες τού σώματος του είναι καμπύλες. Ή ένα χαριτωμένο δελφίνι. Και σ' αυτό οι ίδιες γραμμές επικρατούν.

Και τα νύχια τού ανθρώπου, που οι φιλάρεσκες γυ­ναίκες θέλουν να τα κάνουν πιο χτυπητά και εντυπω­σιακά βάφοντας τα, καμπύλα παρουσιάζονται και στην γραμμή τους και στην επιφάνεια τους.

Αλλά και η κυκλικότητα και η σφαιρικότητα που έχουν ουσιαστική σχέσι με την καμπύλη γραμμή, αφθονούν μέσα στην δημιουργία.

Στα βύσσινα, στα κεράσια, στα κορόμηλα, στις ρώ­γες των σταφυλιών, στα πεπόνια, στα καρπούζια και σε τόσους άλλους καρπούς είναι καταφανής η σφαιρικό­τητα, πράγμα που τους χαρίζει την ανάλογη αισθητική χάρι. Τι άχαροι θα ήταν, αν είχαν σχήμα κυβικό! Αν έπαιρνες να φας ένα πεπόνι και έμοιαζε με κασσετίνα!

Σε πολλά επίσης άνθη είναι εμφανές το κυκλικό σχήμα, όπως λ.χ. στις μαργαρίτες, στα ηλιοτρόπια, στα χρυσάνθεμα... Και τα πέταλα των λουλουδιών κατά κανόνα εμφανίζουν κυκλική διάταξι.

Εάν κάνουμε μία κάθετη τομή σ' ένα κλωνάρι ή στον κορμό ενός δένδρου, θα ιδούμε τους ομόκεντρους κυκλικούς δακτυλίους, οι οποίοι μάλιστα προσδιορίζουν και την ηλικία τού φυτού.

Και η ίριδα και η κόρη τού οφθαλμού, που πολλές φορές θαμπώνουν με την ομορφιά τους, στον άνθρωπο, στα πουλιά, στα ψάρια, στα ζώα, τι άλλο είναι, παρά τέλειοι κύκλοι!

Μέσα στα έργα της δημιουργίας συναντούμε και την συμμετρία. Το πόσο αυτή συντελεί στην αισθη­τική ενός πράγματος, δεν χρειάζεται να το συζητήσουμε. Είναι αυτονόητο. Το αντιλαμβάνεται ο καθένας.

Για φαντασθήτε κάποιον άνθρωπο που το ένα μάτι του είναι πιο πάνω και το άλλο πιο κάτω. Έλλειψις συμμετρίας θα πη εμφάνισις της ασχήμιας, αποτροπια­σμός.

Ότι αφθονεί η συμμετρική χάρις μέσα στα δημιουρ­γήματα τού Θεού, είναι εύκολο να το διαπιστώσουμε.

Όταν ένα πουλί ανοίξη τα φτερά του, πόση συμμετρικότητα δεν εμφανίζει! Το ίδιο, και μάλιστα πιο εντυπωσιακά, συναντούμε και στα έντομα. Πολλές φο­ρές θα έτυχε να παρατηρήσουμε το φαινόμενο αυτό σε κάποια πεταλούδα, και οπωσδήποτε θαυμάσαμε την τόσο συμμετρική διάταξι των φτερών, των χρωμάτων, των σχη­μάτων. Κάποτε ενθυμούμαι είχα πιάσει μια πασχαλίτσα, τον γνωστό ωραίο μικρό κάνθαρο, και θαύμαζα την εξαί­ρετη συμμετρικότητα που αντίκρυζα επάνω της.

Εάν ένα φρούτο το κόψουμε κάθετα στην μέση, π.χ. ένα μήλο ή καρύδι ή κυδώνι, αμέσως θα αντικρύσουμε την συμμετρία των δύο τμημάτων.

Στα άνθη, στην θέσι και στο σχήμα των πετάλων και σέπαλων υπάρχει ζηλευτή σύμμετρη διάταξις.

Εκθαμβωτική συμμετρικότητα συναντούμε και στα κοχύλια της θάλασσας. Υπέροχα θαύματα συμμετρίας. Μήπως το ανθρώπινο σώμα πηγαίνει πίσω; Όχι ασφαλώς. Πόσο σωστά είναι τοποθετημένα στο κεφάλι μας τα δύο μάτια μας ή τα φρύδια μας ή τα χείλη μας ή τα αυτιά μας! Πόσο συμμετρικά είναι διευθετημένα μέσα στο στόμα μας τα δόντια! Τα δάκτυλα τού ενός χεριού πόσο συμμετρικά είναι σε σχέσι με τού άλλου! Αυτός είναι ο θαυμαστός αμφίπλευρος συμμετρικός σχηματι­σμός που κυριαρχεί όχι μόνο στον άνθρωπο, αλλά και σε όλο το ζωικό βασίλειο.

Σπουδαία είναι και η ακτινωτή συμμετρία. Σχετικό παράδειγμα ο αχινός ή η ουρά τού παγωνιού ή το άνθος της γαζίας.

Στα έργα των μεγάλων καλλιτεχνών κυριαρχεί και η χάρις της ποικιλίας. Όπου συναντώνται μονοτονία, αντιγραφή, απομίμησις, πρόκειται για μέτρια και ασή­μαντη τέχνη. Για τέχνη που σκορπίζει γύρω της πλήξι και ανία.

Όσο ωραίο και αν είναι ένα μελωδικό κομμάτι, όταν επαναλαμβάνεται συνεχώς το ίδιο, χωρίς μουσικές εναλ­λαγές, καταντά βαρετό. Οσοδήποτε εξαιρετική και αν είναι μία ομιλία, όταν εκφωνήται με μονότονο ύφος, άχρωμα και αποίκιλα, γίνεται κουραστική.

Μέσα στην δημιουργία, αν έλειπε η ποικιλία και η παραλλαγή, όλα θα ήταν άχαρα και πληκτικά. Άλλα κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει. Αντίθετα, οποιαδήποτε σε­λίδα κι αν ξεφυλλίσουμε από το βιβλίο της, θα μεί­νουμε εκστατικοί από την πρωτοφανή ποικιλία. Μία αμίμητη και ασυναγώνιστη ποικιλία που σκορπίζει δρο­σιά και χάρι στο μάτι μας και στην ψυχή μας. Μία πλουσιώτατη ποικιλία, ένας ωκεανός χρωμάτων, σχημάτων, μορφών, που ομιλεί με τον Ιδικό του τρόπο για τον με­γάλο Καλλιτέχνη τού κόσμου, με τις μοναδικές καλλι­τεχνικές ικανότητες και εμπνεύσεις.

Θα ρίξουμε κατ’ αρχήν ένα βλέμμα στο φυτικό βασί­λειο. Θα παρατηρήσουμε τα φύλλα των διαφόρων φυ­τών. Ελέχθη ότι σ' ένα ολόκληρο δάσος δεν βρίσκονται δύο φύλλα απόλυτα όμοια. Ακόμη και στο ίδιο δένδρο. Εξετάζοντας τα φύλλα των διαφόρων φυτών μένουμε κατάπληκτοι από τον πλούτο των σχημάτων. Λογής -λογής σχέδια. Φύλλα όμοια με παλάμη, με καρδιά, με νεφρούς, με σπλήνα, με νήματα, με γραμμές, με βελόνες, όπως τού πεύκου, με σπαθιά, με λόγχες, με στάμνες, με ασκιά, με σωλήνες, όπως τού κρεμμυδιού, με σφήνες, με φτυάρια, με πριόνια, με φτερά, όπως της φτέρης, με κουδουνάκια, με βεντάλιες. Επίσης, ανάλογα με το πως εκφύονται από τον μίσχο, φύλλα άπλα, δισύνθετα, τρισύνθετα, πολυσύνθετα.

Το ίδιο παρατηρούμε και στα άνθη. Ποικιλία που δεν έχει το παρόμοιό της. Χωρίς προηγούμενο. Συναντάς ό,τι σχέδιο θέλεις. Εκατοντάδες χιλιάδες σχήματα. Άνθη όμοια με ήλιο, με αστέρια, με σταυρούς, με μαργα­ριτάρια, με ρολόγια, με κουδουνάκια, με κύπελλα, με χω­νιά, με κουβάδες, με ομπρέλλες, με σάλπιγγες, με σκυ­λάκια, με σαλιγκάρια, με μέλισσες, με στέμματα. Στην Αυστραλία συναντάται ένα είδος ορχιδέας (πολύ όμορφο και παράξενο λουλούδι) που ομοιάζει με άνθρωπο βουνήσιο με γένεια. Ονομάζεται ορχιδέα η γενειο­φόρος. Ένα άλλο είδος ομοιάζει με πάπια που πετά, κι ένα άλλο με τέσσερα γαϊδούρια που γκαρίζουν! Στον Παναμά υπάρχει κάποιο άνθος όμοιο με περιστέρι που το ονομάζουν «Σπίριτο Σάντο» δηλαδή Αγιο Πνεύμα.

Ας εξετάσουμε την άμπελο. Διαιρείται σε τριάντα περίπου είδη, και το καθένα άπ' αυτά έχει πάρα πολλές ποικιλίες. Ειδών - ειδών σταφύλια και πολυάριθμες ονο­μασίες: Ροδίτης, σαββατιανό, μοσχάτο (άσπρο και μαύρο), ροζακί, φράουλα, σουλτανίνα, σιδερίτης, αητονύχι (άσπρο και μαύρο), κέρινο, αυγουλάτο, μαυρούδι... Στο Άγιο Όρος ενθυμούμαι είχα συναντήσει ένα εντελώς διαφορετικό σταφύλι με ιδιάζουσα γεύσι, το τζωρτζίδικο, με προέλευσι από την Γεωργία (Ιβηρία). Στην Κρή­τη υπάρχει το ευωδιαστό καρυδάτο, που ονομάζεται έτσι για τις πολύ μεγάλες άσπρες ρώγες του. Επίσης το κουμινάτο, με χρώμα μελιτζανί που το ξηραίνουν κι όλας. Στην Κύπρο φημίζεται το βέρυκο—παραφθο­ρά τού «βέρυ γκούτ» (=πολύ καλό). Έτσι εκφράσθηκαν οι Άγγλοι, όταν το δοκίμασαν. Είναι σε αναλογία ό,τι το πολύ τραγανό πετροκέρασο στα κεράσια.

Καιρός να επισκεφθούμε και το ζωϊκό βασίλειο. Ας σταθούμε στα έντομα. Ποιος μπορεί να μέτρηση τα είδη τους; Έχει υπολογισθή ότι αν κάθε ημέρα μελετούσαμε ένα είδος εντόμων, για να τα σπουδάσουμε όλα, θα χρειά­ζονταν σχεδόν δύο χιλιάδες χρόνια. Το καθένα διαφέρει από το άλλο σε μέγεθος, σχήμα, χρώμα, συμπεριφορά. «Αμύθητος παραλλαγή», όπως θα έλεγε ο Μ. Βασί­λειος.

Αλλά και μέσα στο ίδιο είδος παρατηρούνται ένα σωρό διαφορές. Ας κοιτάξουμε λ.χ. τα μυρμήγκια. Άλλα ζουν στο έδαφος, άλλα στα βράχια, άλλα στα δένδρα. Άλλα τρέφονται με σπόρους και άλλα με έντομα. Άλλα είναι μικροσκοπικά, σχεδόν αόρατα, και άλλα πελώρια. Διαφορές παρατηρούνται και στην κοινωνική τους οργάνωσι. Μερικά ονόματα : Μυρμηκοκύστες, δορυλίνες (πρόκειται για μυρμήγκια πολεμοχαρή), κόκκινα μυρ­μήγκια, μυρμήγκια με ομπρέλλα (αυτά ζουν στο Μεξι­κό), μυρμήγκια - ξυλουργοί... Οι φυσιοδίφες έχουν με­τρήσει πάνω από έξι χιλιάδες είδη. Στην Ευρώπη συναν­τώνται διακόσια.

Τα ίδια θα διαπιστώσουμε και στους κόσμους των θα­λασσών. Αν επί παραδείγματι εξετάσουμε τα κεφάλια των ψαριών, θα βρούμε όλα τα σχέδια και όλα τα καλού­πια. Χάρμα ποικιλιών. Κεφάλια όμορφα, κομψά, συμπα­θητικά, ανάλογα με το υπόλοιπο σώμα. Κεφάλια ιδιόρ­ρυθμα, αλλόκοτα, ογκώδη, αταίριαχτα στις αναλογίες, χοντρά, λεπτά, πεπιεσμένα, άσχημα, αηδιαστικά, αγριωπά, τερατώδη.

Το κοκκαλιάρικο κεφάλι του σαμπιέρου φαντάζει όλο αγριάδα, βλοσυρότητα και πικρία. Στο καπόνι το παράδοξο κεφάλι καταλήγει σε ρύγχος όμοιο με καλαπόδι. Στο σπαθόψαρο το κεφάλι ομοιάζει κάπως με τού γύπα. Στο φεγγαρόψαρο έχει συγχωνευθή με το σώμα. Στην πατερίτσα το περίεργο κεφάλι μαζί με το σώμα σχηματίζει ένα κεφαλαίο ταυ (Τ).

Υπάρχουν και κεφάλια που προκαλούν το γέλιο. Ο ιππόκαμπος, το χελιδονόψαρο, η ζαργάνα και η κατσούλα παρουσιάζουν κεφάλια αστεία. Ό,τι θέλεις το συν­αντάς!

Την ανεξάντλητη ποικιλία της δημιουργίας την βλέ­πουμε και στον κόσμο των πτηνών. Παρατηρήστε τα ράμφη τους. Θα ιδήτε όλους τους τύπους: Μικρά, με­γάλα, ίσια, κυρτά, μυτερά, γαμψά, κοίλα, κωνικά. Άλλα είναι φτιαγμένα για να σπάζουν σπόρους και ξηρούς καρπούς, άλλα για να ξετρυπώνουν σκουλήκια, άλλα για να ξεφλουδίζουν κουκουνάρια, άλλα όπως των τουκάνων για να ξεφλουδίζουν και να κόβουν φρούτα (οι τουκάνοι ζουν στα δάση της Κεντρικής και Νότιας Αφρικής και έχουν τεράστια χρωματικά ράμφη), άλλα για να τρυπούν το ξύλο όπως τού δρυοκολάπτη (το ράμφος του εκτός από τρυπάνι χρησιμοποιείται και σαν ψαλίδι και τσεκού­ρι), άλλα για να σχίζουν κρέας, άλλα για να πιάνουν ψάρια, όπως της αλκυόνας, άλλα για να ανοίγουν κοχύ­λια...

Ο ανεξάντλητος πλούτος τού Δημιουργού σε θέμα­τα ποικιλίας διαφαίνεται και στις φωλιές των που­λιών. Μερικά τις φτιάχνουν σαν πιάτο, άλλα σαν σφαίρα, άλλα σαν φλυτζάνι, άλλα σαν κούπα. Ο κάσσικος σε σχήμα σακκούλας. Ο χλωρίονας, όμορφο αποδη­μητικό πουλί με χρυσαφένια φτερά, σε σχήμα που θυ­μίζει το πανέρι τού ψαρά. Ο τρωγλοδύτης των κάκτων (ζη στα βόρεια τού Μεξικού) σε σχήμα μπουκαλιού, με μακρύ λαιμό προς τα πλάγια, άπ' όπου και η είσοδος.

Εντυπωσιακές είναι οι φωλιές των πτιλονορύγχων. Πρόκειται για πουλιά όμοια κάπως με τα παραδείσια που ζουν στην Αυστραλία και στην Ν. Γουϊνέα. Τις φτιά­χνουν σαν μικρές καλλιτεχνικές καλύβες, τις οποίες μά­λιστα στολίζουν με λουλούδια, κοχύλια, γυαλιά και άλλα λαμπερά αντικείμενα. Οι πρώτοι εξερευνηταί που τις είδαν, μη μπορώντας να φαντασθούν πως ήταν φω­λιές, τις εξέλαβαν για έργα των παιδιών των ιθαγενών.

Δεν θα επεκταθούμε περισσότερο. Όσα παρουσιά­σαμε είναι ικανά να δηλώσουν πόσο επινοητικός σε ποι­κιλίες και πρωτοτυπίες προβάλλει ο Πλαστουργός. Δεν σκλαβώνεται στην μονότονη επανάληψι και στην τυ­ποποιημένη αντιγραφή, αλλά απλώνεται σε χίλιων ειδών σχέδια και τύπους.

Ενεργεί και εδώ «πολυμερώς και πολυτρόπως». Διώ­χνει μακριά κάθε σύννεφο ανίας και πλήξεως. Είχε δί­κιο ο Απόστολος που μίλησε για την «πολυποίκιλη σοφία» τού Θεού.

Πολυποίκιλα λοιπόν ας αναβλύσουν από μέσα μας τα αρώματα των αίνων και τα θυμιάματα των δοξολογικών προσευχών καθώς θα βλέπουμε ή θα αναλογιζώμαστε τις τόσες θαυμαστές καλλιτεχνίες τού γύρω μας κόσμου.

ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ: «ΤΑ ΘΑΥΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ» ΕΚΔΟΣΗ Β’ –ΑΘΗΝΑ 1990

 Αντιαιρετικόν Εγκόλπιον    www.egolpion.com

15   ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ  2011 

Read more: http://www.egolpion.com/kallitexnia_dhmiourgias.el.aspx#ixzz2pkDrZ27a