Περί υπακοής Αποσπάσματα από το μεγάλο Γεροντικό

    Παραίνεση των Αγίων Πατέρων για προκοπή στην τελειότητα
    Για το ότι πρέπει να επιδιώκουμε την ησυχία με κάθε δυνατό τρόπο
    Για την κατάνυξη
    Περί εγκράτειας… και όχι μόνο στην τροφή, αλλά και στις υπόλοιπες κινήσεις της ψυχής
    Διάφορες διηγήσεις ωφέλιμες για τους πολέμους που ξεσηκώνει μέσα μας το πάθος της πορνείας
    Περί ακτημοσύνης. Παράλληλα πρέπει να φυλαγόμαστε και από την πλεονεξία
    Διάφορες διηγήσεις που μας ενθαρρύνουν για υπομονή και ανδρεία
    Τίποτε δεν πρέπει να κάνουμε για επίδειξη
    Είναι ανάγκη να επαγρυπνούμε ώστε να μη κρίνουμε κανένα
    Περί διακρίσεως
    Είναι ανάγκη πάντοτε να είμαστε νηφάλιοι
    Για την αδιάλειπτη και νηφάλια προσευχή
    Είναι ανάγκη να φιλοξενούμε και να ελεούμε με ιλαρότητα
    Περί υπακοής
    Περί ταπεινοφροσύνης
    Περί ανεξικακίας
    Περί αγάπης
    Περί διορατικών
    Περί σημειοφόρων
    Σχετικά με την ενάρετη ζωή
    Διάλογος αγίων Γερόντων με ερωτήσεις και αποκρίσεις
    Για τους δώδεκα αναχωρητές

1. Είπε ο αββάς Αντώνιος:

"Η υπακοή που συνοδεύεται με την εγκράτεια υποτάσσει θηρία".

9. Έλεγαν για τον αββά Σιλουανό ότι είχε έναν μαθητή, πού τον έλεγαν Μάρκο. Αυτός είχε μεγάλη υπακοή και ήταν καλλιγράφος. Ο Γέροντας τον αγαπούσε ιδιαίτερα για την υπακοή του. Είχε και άλλους ένδεκα μαθητές, οι οποίοι στενοχωρούνταν, γιατί αυτόν τον αγαπούσε παραπάνω απ΄αυτούς.

Το έμαθαν οι Γέροντες και λυπήθηκαν. Πήγαν λοιπόν κάποια μέρα και άρχισαν να τον ελέγχουν. Τους πήρε μαζί του, βγήκαν έξω και κτύπησε ένα ένα τα κελιά λέγοντας:

- "Αδελφέ τάδε, έλα, γιατί σε χρειάζομαι".

Αλλά κανείς απ΄αυτούς δεν τον ακολούθησε αμέσως. Πήγε και στο κελί του Μάρκου και κτύπησε λέγοντας:

- "Μάρκε".

Εκείνος μόλις άκουσε τη φωνή του Γέροντα, αμέσως πήδησε έξω, και τον έστειλε σε διακονία. Λέει τότε στους Γέροντες:

- "Πού είναι οι άλλοι αδελφοί, Πατέρες;"

Μπήκε κατόπιν στο κελί του αδελφού να δει την καλλιγραφία πού έκανε, και παρατήρησε ότι είχε ξεκινήσει να κάνει το όμικρον αλλά μόλις άκουσε τον Γέροντα, δεν έστριψε την πέννα να το ολοκληρώσει. Του είπαν τότε οι Γέροντες:

- "Πράγματι, αυτόν που εσύ αγαπάς, αββά, αυτόν και εμείς αγαπούμε, γιατί και ο Θεός τον αγαπά".

13. Είπε ο αββάς Μιώς ότι η αληθινή υπακοή έχει αντάλλαγμα την υπακοή.

Όταν κανείς υπακούει στον Θεό, τον ακούει και ο Θεός.

14. Ο αββάς Μωυσής είπε σ΄έναν αδελφό:

"Ας αποκτήσουμε την υπακοή, η οποία γεννάει την ταπείνωση, την υπομονή, τη μακροθυμία, την κατάνυξη, την αγάπη προς τους αδελφούς και προς όλους τους ανθρώπους, και αυτά είναι τα πολεμικά μας όπλα".

15. Είπε επίσης:

"Εμπρός, αδελφέ, για την αληθινή υπακοή.

    Σ΄αυτήν υπάρχει ταπείνωση,
    σ΄αυτήν υπάρχει δύναμη,
    σ΄αυτήν υπάρχει χαρά,
    σ΄αυτήν υπάρχει υπομονή,
    σ΄αυτήν υπάρχει μακροθυμία,
    σ΄αυτήν υπάρχει η φιλαδελφία,
    σ΄αυτήν υπάρχει κατάνυξη,
    σ΄αυτήν υπάρχει αγάπη.

Γιατί αυτός που έχει καλή υπακοή, ήδη έχει εφαρμόσει όλες τις εντολές του Θεού".

16. Είπε πάλι:

"Μοναχός νηστευτής πού είναι υποτακτικός σε πνευματικό πατέρα, αλλά δεν έχει υπακοή και ταπείνωση, αυτός ο μοναχός δεν θα αποκτήσει καμιά αρετή, αλλ΄ούτε και ξέρει τι θα πεί μοναχός".

24. Είπε η αμμάς Συγκλητική:

"Εφόσον είμαστε σε κοινόβιο, το προβάδισμα το δίνουμε στην υπακοή μάλλον και όχι στην άσκηση. Γιατί αυτή κατευθύνει στην υπερηφάνεια, ενώ η υπακοή στην ταπεινοφροσύνη".

25. Είπε επίσης:

"Πρέπει με διάκριση να διευθετούμε τα πράγματα της ψυχής. Έτσι, μένοντας σε κοινόβιο μην επιδιώκουμε ό,τι αρέσει σε μας, ούτε να υπηρετούμε τη δική μας γνώμη, αλλά να πειθαρχούμε στον πνευματικό μας πατέρα πού του εμπιστευθήκαμε. Παραδώσαμε τον εαυτό μας σε εξορία, δηλαδή αποξενωθήκαμε από τις κοσμικές φροντίδες. Απ΄ό,τι αποξενωθήκαμε, μην αναζητούμε τα ίδια. Εκεί είχαμε δόξα, εδώ ατιμία, εκεί αφθονία τροφών, εδώ και του ψωμιού ακόμη τη στέρηση".

26. Είπε ο αββάς Υπερέχιος:

"Θησαυρός μεγάλης αξίας είναι η υπακοή του μοναχού. Αυτός που την έχει θα εισακουσθεί από τον Θεό και θαρρετά θα σταθεί δίπλα στον Εσταυρωμένο. Γιατί ο Εσταυρωμένος Κύριος υπήκουσε μέχρι θανάτου".

30. Έλεγαν οι Γέροντες ότι εάν κάποιος έχει εμπιστοσύνη σ΄έναν πνευματικό πατέρα και παραδίνει τον εαυτόν του σ΄αυτόν διά της υπακοής, δεν έχει ανάγκη να ΄ναι στραμμένη η προσοχή του στις εντολές του Θεού, αλλά στον πατέρα του να καταθέτει τα θελήματά του και δεν θα τον κατηγορήσει ο Θεός. Γιατί τίποτε δεν ζητάει ο Θεός τόσο από τους αρχαρίους, όσο τον μεγάλο κόπο της υπακοής.

35. Είπε Γέροντας:

"Αδελφοί, από τα πρώτα που είπε ο Σωτήρας στους μαθητές του ήταν ότι θα έχετε θλίψη και στενοχώρια. Και εκείνος που αποφεύγει την αρχή, χάνει τη γνώση του Θεού. Όπως ακριβώς στα παιδιά προσφέρονται τα γράμματα και είναι η αρχή της μόρφωσης, ώστε να αποκτήσουν και την γνώση, έτσι και ο μοναχός μένοντας υπάκουος μέσα σε κόπους και σε θλίψεις, γίνεται συγκληρονόμος Χριστού και υιός του Θεού.

36. Είπε Γέροντας:

"Αυτά ζητάει ο Θεός από τους χριστιανούς: Να υπακούει ο χριστιανός στις άγιες Γραφές, αυτά που λέγονται να τα εφαρμόζει και να πειθαρχεί στους ορθόδοξους ποιμένες και Πατέρες".

38. Κάποιος αδελφός πού ήταν υποταγμένος, έτσι όπως ο Θεός θέλει, σε πνευματικό και άγιο Γέροντα, του είπε μια μέρα:

"Πάτερ, επειδή η αγία Γραφή λέει ότι περνώντας μέσα από πολλές θλίψεις θα εισέλθουμε στη Βασιλεία των Ουρανών, και βλέπω ότι εγώ δεν έχω καμιά θλίψη, τι πρέπει να κάνω, μην τυχόν χάσω την ψυχή μου;"

Ο Γέροντας τα άκουσε και του λέει:

"Να μην στενοχωριέσαι καθόλου, εσύ δεν έχεις ευθύνη. Καθένας, πού βάζει τον εαυτό του σε υπακοή στους Πατέρες, αυτή την αμεριμνία και την ανάπαυση εξασφαλίζει".