Γέροντας Εφραίμ Φιλοθεΐτης : Απλοϊκοί άνθρωποι με τα μάτια της ψυχής έβλεπαν τα αόρατα

Εκείνον τον άνθρωπον, που διατηρεί μέσα εις την ψυχήν του την συνεχή μνήμην του Θεού, δεν είναι τόσον εύκολον οι δαίμονες να του κάνουν κακόν.

Να τον πειράξουν ναι, αλλά να τον βλάψουν δύσκολον, και τούτο διότι δεν δίδει άδειαν εις τους δαίμονας να τον υποσκελίσουν, διότι είναι οπλισμένος με το όπλον της συνεχούς μνήμης του Θεού.

Όποιος έχει τα μάτια της ψυχής του ανοικτά και βλέπει τον Θεόν, δεν είναι εύκολον να τον βλάψουν οι εχθροί.
Οι πολύ πνευματικοί άνθρωποι δεν είχαν ανάγκην από πνευματικά βιβλία, δεν είχαν πολλήν ανάγκην από πολλήν μελέτην πατερικών βιβλίων, διότι συνεχώς εμελέτων τα περί Θεού.

Ό,τι έβλεπαν, αμέσως τους εδίδετο μία ευκαιρία κάτι να μελετήσουν, κάτι ξένον να γνωρίσουν. Όλη η κτίσις ήτο δι’ αυτούς ένα πανεπιστήμιον. Όπου έστρεφαν τα μάτια των, κάτι θα έβλεπαν δια να μελετήσουν.
Πότε την πρόνοιαν του Θεού, πότε την σοφίαν Του, πότε την κρίσιν Του, πότε την διδαχήν Του κ.ο.κ.
Με τα μάτια της ψυχής έβλεπαν τα αόρατα. Η μελέτη τούτων επλήρωνε την καρδίαν των με γνώσεις πνευματικάς.
Ημείς οι σημερινοί άνθρωποι, επειδή δεν έχομεν τα μάτια της ψυχής ανοικτά, δεν έχομεν την δυνατότητα να μένωμεν εις την πνευματικήν μελέτην, και κάτι που βλέπομεν, έχομεν ανάγκην από τα ιερά βιβλία, δια να γνωρίσωμεν τα περί Θεού.
Ο νους των πνευματικών αυτών ανθρώπων ήτο τόσον πολύ δυνατός, ώστε ημπορούσε να συλλάβη νοήματα και συλλογισμούς με πλήρη σοφίαν. Ο ιδικός μας νους είναι τόσον αδύνατος, που μόλις κάτι δύναται να συγκρατήση.
Απλοϊκοί άνθρωποι κατά το πλείστον ήσαν οι πατέρες τότε, και όμως αποκτούσαν πλήρη γνώσιν, διότι το Άγιον Πνεύμα τους εβοήθει συνιέναι τας Γραφάς.
Γέροντας Εφραίμ Φιλοθεΐτης