ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΤΟΥ ΜΑΚΑΡΙΣΤΟΥ ΠΑΠΑ-ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ ΤΗΣ ΒΑΤΟΠΑΙΔΙΝΗΣ ΣΚΗΤΗΣ ΤΗΣ ΚΟΛΙΤΣΟΥ
Είπε ο παπα-Διονύσιος της Κολιτσού, ο Ρουμάνος Πνευματικός:
«Όταν πήραμε τον Άγιο Γεώργιο στην Κολιτσού, ήταν ερείπιο. Πηγαίναμε και φέρναμε ξύλα από την Φιλοθέου με την βάρκα τραβώντας κουπί. Κάναμε δύο-τρία δρομολόγια την ημέρα. Είχαμε ειδικά σαμαράκια για την πλάτη, για να κουβαλάμε τις πέτρες. Ακολουθία ούτε μία μέρα δεν χάσαμε. Κάναμε 150 μετάνοιες και 12 εκατοστάρια σταυρωτά. Τότε, άμα έλεγες στον Πνευματικό ότι δεν έκανες τον κανόνα, δεν σε κοινωνούσε».
«Κουραζόμασταν πολύ, αλλά είχαμε χαρά μέσα μας, πολλή χαρά. Η στέρηση και ο αγώνας που κάναμε μας έδινε χαρά. Τότε λίγα πράγματα είχαμε. Τώρα έχομε πολλές ευκολίες αλλά όχι χαρά. Εμείς οι μοναχοί γίναμε σαν τους παλαιούς ευλαβείς λαϊκούς, και οι λαϊκοί είναι κατ’ όνομα Χριστιανοί».
«Κάποτε πήγαμε με τα πόδια από την Κολιτσού στην πανήγυρη του αγίου Αθανασίου στην Λαύρα μετά την εργασία. Είχαμε χαρά που περπατούσαμε τη νύχτα στο Περιβόλι της Παναγίας, ξημερώματα φθάσαμε στο Αγίασμα και προλάβαμε την θεία Λειτουργία».
«Αυτά(σπίτια, κήποι, εργόχειρα) είναι γι’ αυτήν την ζωή. Αλλά και χωρίς αυτά δεν μπορούμε».
«Η καλύτερη προσευχή γίνεται τη νύχτα μετά τον ύπνο. Διότι τότε ο νους είναι ξεκούραστος και συγκεντρωμένος».
«Όταν ο κανόνας γίνεται πριν από την Εκκλησία (νυχτερινή ακολουθία), είναι χρυσός,μετά την ακολουθία αργυρός και την ημέρα μπακίρι».
«Οι δύο πτέρυγες του μοναχού είναι ο προσωπικός του κανόνας και η ακολουθία στην Εκκλησία.Και οι δύο πρέπει να είναι χωρίς ελλείψεις».
«Κάθε βράδυ να εξετάζης τους λογισμούς σου, τι έκανες την ημέρα, και κάθε δύο εβδομάδες το πολύ να εξομολογιέσαι ενώπιον Πνευματικού».
«Ο βασιλικός δρόμος για τον ύπνο είναι τέσσερις ώρες τη νύχτα και δύο την ημέρα.Την ημέρα δεν είναι απαραίτητο να κοιμηθής, παρά μόνο να ξαπλώσης, ανάλογα με τις δυνάμεις σου».
«Αν έχης μία εντολή σαν κανόνα και δεν μπορής για κάποιο λόγο να την εκπληρώσης κάποια μέρα, πρέπει να την κάνης άλλη μέρα».
«Αυτό που βλάπτει περισσότερο το νέο είναι ο πολύς ύπνος. Πιο πολύ και από το πολύ φαγητό».
«Ο μοναχός πρέπει να είναι σε όλη την ακολουθία στην Εκκλησία˙ να μη λείπη ποτέ ούτε να καθυστερή, αλλά ούτε και να φεύγη πιο νωρίς, πριν από το “δι’ευχών”».
«Όταν κάνης τον κανόνα σου, να μη δέχεσαι λογισμούς κατακρίσεως για τους αδελφούς, ότι είναι αμελείς, αλλά να αυτομέμφεσαι ότι εσύ είσαι ο πιο αμαρτωλός και κάνεις αυτό που έχεις χρέος να κάνης, ενώ οι άλλοι πατέρες έχουν αρετές που εσύ δεν τις βλέπεις».
«Όταν κάνης μικρές μετάνοιες, το χέρι πρέπει να φθάνη στο χώμα. Αν δεν μπορής,τουλάχιστον στα γόνατα. Αν κουραστής κατά τον κανόνα, μπορείς να κάνης διάλειμμα, προσευχόμενος όμως νοερώς. Αν δεν μπορής να κάνης μετάνοιες μεγάλες για κάποιο λόγο, να κάνης διπλάσιες μικρές».
«Είμαστε υποχρεωμένοι να προσευχώμαστε για τους ευεργέτες μας. Να μη μένουμε χρεωμένοι στους ευεργέτες μας, αλλά να ξεπληρώνουμε με προσευχή. Ένας μοναχός που δεν προσευχόταν για τους ευεργέτες του, όταν εκοιμήθη πήγε να περάση η ψυχή του τα τελώνια. Όμως αυτά που είχε κερδίσει από τα καλά του έργα, ο φύλακας Άγγελός του τα μοίρασε στους ευεργέτες του για να ξεπληρώση, και έτσι δεν κατώρθωσε να περάση τα τελώνια. Τότε ο Άγγελος του είπε να επιστρέψη στο σώμα του και μέχρι το τέλος της ζωής του έκλαιγε και έδινε ελεημοσύνη».
«Χωρίς να κάνουμε τον κανόνα μας δεν μπορούμε να είμαστε μοναχοί. Όταν ήρθα το 1924 στο Άγιον Όρος, στο Καρακάλλου σ’ ενα τοίχο είχε την εξής διήγηση: “Δύο καλοί ιερομόναχοι στα Ιεροσόλυμα βοηθούσαν και ωφελούσαν πολύ κόσμο, αλλά πολλές φορές άφηναν τον κανόνα τους. Όταν τους έκαναν την ανακομιδή βρέθηκαν άλυωτοι.Τότε ο Πατριάρχης έδωσε εντολή σε όλους τους μοναχούς να κάνουν αγρυπνία γι’αυτούς. Σ’ έναν αναχωρητή εμφανίστηκε Άγγελος και είπε ότι αυτοί οι δύο είναι καλοί, αλλά δεν έλυωσαν, γιατί άφηναν τον κανόνα τους. Ο Άγγελος είπε να κάνουν οι μοναχοί της περιοχής τον κανόνα των δύο ιερομονάχων για ένα χρόνο. Όταν έπειτα έκαναν την ανακομιδή, είχαν λυώσει”».
«Παλαιά στο Άγιον Όρος, για να γίνη κανείς μοναχός, έπρεπε να μάθη τους Χαιρετισμούς απ’έξω».
«Αν στην προσπάθεια για νοερά προσευχή εμφανιστούν πόνοι στην καρδιά σωματικοί και όχι πνευματικοί, αυτοί που λένε οι Πατέρες, τότε μπορεί να είναι κρύωμα η τα νεύρα.Πάντως μην αφήσης την ευχή και να σταυρώνης την καρδιά με λάδι από το καντήλι του Αγίου της Μονής».
«Αν στον κανόνα σου έρθη κατάνυξη και κατάσταση καλή, ακόμη και αν τελείωσης τα κομποσχοίνια, μη σταματήσης την ευχή μέχρι να φύγη από μόνη της αυτή η κατάσταση».
«Να μη λες την ευχή με βεβιασμένη εσωτερική κατάσταση, αλλά ο νους σου να είναι συγκεντρωμένος στην ευχή. Την αίσθηση της μετανοίας και την κατάνυξη να τις περιμένης από τον Κύριο».
«Όταν φιλοξενήσαι μαζί με άλλους στο ίδιο δωμάτιο και δεν μπορής να κάνης τον κανόνα σου, πρέπει να τον κάνης την άλλη μέρα. Καλά είναι να έχης κάνει μερικούς κανόνες από πρίν, και όταν δεν μπορής να κάνης κανόνα, να τον έχης εξασφαλισμένον από πρίν».
«Οι Παλαιοί πατέρες έλεγαν: “Όταν πας κάπου και σε φιλοξενήσουν, ύστερα, όταν φύγης,ακόμη και στον δρόμο, κάνε ενα κομποσχοίνι γι’ αυτούς, γιατί έκαναν κόπο˙και αν δεν προσευχηθής γι’ αυτούς μένεις με χρέος. Πάντοτε να ευχαριστής εκείνους που σε φιλοξένησαν, και να προσεύχεσαι γι’αυτούς”».
«Εδώ δεν ήρθαμε να κάνουμε καλά έργα, αλλά να κάνουμε υπακοή».
«Πρώτα από όλα να προσπαθής να απόκτησης ταπεινοφροσύνη. Αν κάποιος σου πη κάτι, εσύ πες”Ω, μόνο αυτό; Εγώ είμαι πολύ πιο αμαρτωλός, είμαι και τέτοιος και τέτοιος”. Όταν απόκτησης ταπεινοφροσύνη, τότε από τις βρισιές θα αισθάνεσαι χαρά. Όταν έχης ταπείνωση, τότε ο Θεός δίδει την χάρι Του. Στην καρδιά έρχεται ουράνια χαρά. Τότε ο Κύριος βοηθά σε όλα».
«Αν εχης ενυπνιασμό την Κυριακή, αντί πενήντα μετάνοιες μεγάλες, να κάνης εκατό μικρές μετάνοιες. Δεν είναι αμαρτία να κάνης μεγάλες μετάνοιες την Κυριακή, αλλά οι Πατέρες μας έκριναν έτσι προς δόξαν Θεού. Αλλά αν κάποια φορά αισθάνεσαι μετάνοια και η ψυχή σου θέλη να γονατίση, τότε μπορείς και δεν είναι αμαρτία».
«Όταν στην τράπεζα έχη πολλά φαγητά, καλύτερα να δοκιμάσης λίγο απ’ όλα και να μη χορτάσης εντελώς. Αν δεν τρως μερικά φαγητά, τότε θα υπερηφανευτής, χωρίς να το καταλάβης».
«Για να θυμάμαι αυτά που διάβασα σε κάποιο βιβλίο, όταν ξαπλώνω να κοιμηθώ, προσπαθώ να θυμηθώ τι διάβασα».
«Για να αποφυγής τον μετεωρισμό, αν εχης να κάνης πολλά πράγματα, εκ των προτέρων να ορίζης (να προγραμματίζης)· τώρα θα κάνω μία ώρα αυτά, μετά δύο ώρες το άλλο κ.ο.κ.».
«Καλύτερα να ξεκουράζεσαι και τη νύχτα και την ημέρα. Ακόμη και πέντε ώρες αν κοιμηθης την ημέρα, το σώμα πάλι θέλει ξεκούραση. Γι’ αυτό τη νύχτα να κοιμάσαι τρισήμισι-τέσσερις ώρες και την ημέρα να βρής μία ώρα η τουλάχιστον σαράντα-πενήντα λεπτά λίγο να ξεκουραστή το σώμα».
«Όταν προσευχώμαστε για τους άλλους, δείχνουμε αγάπη. Και “ο Θεός αγάπη εστί”. Άμα βλέπη ότι εγώ προσεύχομαι για σένα και συ για μένα, θα πει: “Ας τους βοηθήσω και τους δύο”. Και όταν προσεύχεσαι για τους κεκοιμημένους,πολύ βοηθάς τις ψυχές τους. Και αν κάποιος από αυτούς αξιώθηκε της Βασιλείας των ουρανών,τότε η αγάπη σου προς αυτόν επιστρέφει πάνω σου».
«Η υπομονή πάντοτε κερδίζει. Τίποτε καλό δεν γίνεται γρήγορα. Γι’ αυτό, πάντοτε υπομονή.Όταν έχης υπομονή, οπωσδήποτε κερδίζεις».
«Στην Εκκλησία οι Πατέρες μας ώρισαν να καθώμαστε στο Ψαλτήρι».
«Όταν δεν έχης πολλή δουλειά στο διακόνημα, πήγαινε στο κελλί σου και κάνε ένα κανόνα, για να τον έχης έτοιμο, όταν δεν θα μπορείς άλλη μέρα να τον κάνης».
«Ο Γέροντάς σου πρέπει να γνωρίζη τα πάντα για σένα και όλα να τα κάνης με την ευλογία του. Να έχης υπακοή σε όλους. Τους νεώτερους μοναχούς να τους βλέπης σαν δεκαπέντε χρόνια παλαιότερους από σένα. Αν σου πούνε να κάνης κάποια δουλειά την ώρα της θείας Λειτουργίας, να μην αντιλογήσης. Θα πας και θα λες την ευχή ο(μοναχός πάντοτε πρέπει να την λέη), και να ξέρης ότι Άγγελος Θεού θα σε γράψει πρώτον στην Λειτουργία. Έτσι θα φυλάξεις και την εσωτερική σου ειρήνη και την ειρήνη των άλλων. Δεν πρέπει να γίνωνται σκάνδαλα».
«Περισσότερο μας εμποδίζουν δύο πράγματα: Το «εγώ» και το «γιατί». Όταν τα έχουμε αυτά, τότε η προσευχή μας είναι άκαρπη και ειρήνη δεν έχουμε. Κάνε ο,τι σου πούνε. Αυτός που διατάζει έχει και την ευθύνη˙ ενώ εσύ θα αποκτήσεις ειρήνη και ουράνια στεφάνια, αν σε μαλώνουν άδικα».
«Αν σε πολεμούν λογισμοί εκδικήσεως για κάποιον αδελφό, να προσευχηθης γι’ αυτόν,να κάνης μερικές μετάνοιες γι’ αυτόν και να εύχεσαι ο Θεός να του δίνη μακροζωΐα και υγεία».
«Αν εχης ανάγκη να φας εκτός τραπέζης, πάντοτε να λες σε κάποιον αδελφό: “Ευλογείτε”.Όταν αυτός απαντήση “ο Κύριος”, τότε το φαγητό δεν βλάπτει. Αν δεν το κάνης αυτό, τότε μπαίνει ο διάβολος εξ αιτίας της λαθροφαγίας. Από εκεί έρχονται και κακοί λογισμοί για τους αδελφούς».
«Πάντοτε έχεις χρέος να προσεύχεσαι για τους πατέρες της Μονής˙ κάθε μέρα από ενα κομποσχοίνι».
«Να μη φύγης από το Μοναστήρι σου. Μετά από χρόνια θα λές: “Καλά που δεν έφυγα και έμεινα στην μετάνοιά μου”».
«Όταν κατακρίνης, να ξέρης ότι θα σου έρθει διπλάσιος σαρκικός πόλεμος. Και έτσι μας πολεμά σαρκικά, αλλά μέσα από την κατάκριση έρχεται διπλάσιο. Δεν έχουμε καμμία ωφέλεια από την κατάκριση».
«Το ρακί δεν απαγορεύεται. Μετά από μεγάλη σωματική κούραση η μετά από πολύ δρόμο μπορεί να πάρης λίγο και καλό κάνει στο σώμα».
«Όταν κάθεσαι στην ακολουθία και βλέπης ότι νυστάζεις, σήκω. Δεν είναι αμαρτία να κάθεσαι –γι’αυτό οι Πατέρες έβαλαν στασίδια στην Εκκλησία-, αλλά είναι αμαρτία να κοιμάσαι. Γι’ αυτό να κάθεσαι, να σηκώνεσαι, αλλά να μένης ξύπνιος και ν’ άκούς αυτά που διαβάζονται σαν να τα διαβάζης ο ίδιος».
«Αν ο νους σου είναι κουρασμένος, μπορείς να αντικαταστήσης αυτά που διαβάζεις, στο κελλί σου με κομποσχοίνι. Η παράκληση της Παναγίας ένα τριακοσάρι, οι Χαιρετισμοί ενα τριακοσάρι,Το κάθισμα του Ψαλτηρίου ενα τριακοσάρι, ο κανόνας του φύλακα Αγγέλου ενα τριακοσάρι, ο κανόνας του Αγίου της Μονής ενα τριακοσάρι. Αν θέλης να κοινωνήσης και δεν έχης μαζί σου την ακολουθία της θείας Μεταλήψεως, να κάνης δέκα κομποσχοίνια εκατοστάρια. Αλλά είναι καλύτερα να διαβάζης τις ευχές».
«Όταν σηκωθής από τον ύπνο, πρώτα απ’ όλα να κάνης τρεις μετάνοιες στον Κύριο. Μετά μπορείς να πλυθής κ.λπ.».
«Πρόσεξε να πας στην ακολουθία πριν αρχίση, γιατί Άγγελος Κυρίου γράφει ποιος είναι εκεί από την αρχή. Όταν αργούμε, ζημιωνόμαστε».
«Μέσα στην ακολουθία, πότε ν’ ακούς την ανάγνωση, πότε να λες την ευχή. Το πιο σπουδαίο είναι η ακολουθία. Αλλά όταν κουραστή ο νους στο ν’ ακούη, τότε λέγε την ευχή. Όταν προσέχουμε τα τροπάρια, τότε δεν μας πιάνει ύπνος».
«Μην αφήνης τον αγώνα σου. Πρέπει κάτι να κάνης, να αγωνίζεσαι. Όλοι ήρθαμε στο Άγιον Όρος κάτι να κάνουμε. Όσο περισσότερο κόπο κάνουμε, τόσο πιο πολύ μισθό θα έχουμε».
«Αν μετά την εξομολόγηση και πριν από την θεία Κοινωνία σου συμβή κάτι και δεν είναι σοβαρό, κάνε τον σταυρό σου και πες: “Θεέ μου, συγχώρησόν με”, και κοινώνησε».
«Ποτέ να μην κατηγορής το Μοναστήρι σου μπροστά σε ξένους και ιδιαίτερα μπροστά σε κοσμικούς».
«Πριν κοινωνήσης, την προηγούμενη ημέρα να μην τρως ελιές. Εμείς παλαιότερα τρώγαμε μόνο μία φορά το βράδυ λίγο ψωμί με τσάι. Αν έχης πληγές και τρέχει αίμα, να μην κοινωνάς, η σκέπασε τις πληγές, ώστε να μην τρέχουν τουλάχιστον για ενα εικοσιτετράωρο».
«Όταν κάνης κομποσχοίνια περισσότερα απ’ τράς».
«Όταν σε κάνουν μοναχό, για οχτώ μέρες να πηγαίνης με τον μανδύα παντού· μην τον βγάλης καθόλου. Και αν μπορής, αυτές τις μέρες να μην κοιμάσαι στο κρεββάτι,αλλά σ’ ενα σκαμνάκι».
«Όταν δεν θα μπορώ να πηγαίνω στην ακολουθία,να ξέρετε ότι πλησιάζει ο θάνατος μου». (Όπως και συνέβη).
Είπε ο παπα-Διονύσιος της Κολιτσού, ο Ρουμάνος Πνευματικός:«Όταν πήραμε τον Άγιο Γεώργιο στην Κολιτσού, ήταν ερείπιο. Πηγαίναμε και φέρναμε ξύλα από την Φιλοθέου με την βάρκα τραβώντας κουπί. Κάναμε δύο-τρία δρομολόγια την ημέρα. Είχαμε ειδικά σαμαράκια για την πλάτη, για να κουβαλάμε τις πέτρες. Ακολουθία ούτε μία μέρα δεν χάσαμε. Κάναμε 150 μετάνοιες και 12 εκατοστάρια σταυρωτά. Τότε, άμα έλεγες στον Πνευματικό ότι δεν έκανες τον κανόνα, δεν σε κοινωνούσε».
«Κουραζόμασταν πολύ, αλλά είχαμε χαρά μέσα μας, πολλή χαρά. Η στέρηση και ο αγώνας που κάναμε μας έδινε χαρά. Τότε λίγα πράγματα είχαμε. Τώρα έχομε πολλές ευκολίες αλλά όχι χαρά. Εμείς οι μοναχοί γίναμε σαν τους παλαιούς ευλαβείς λαϊκούς, και οι λαϊκοί είναι κατ’ όνομα Χριστιανοί».
«Κάποτε πήγαμε με τα πόδια από την Κολιτσού στην πανήγυρη του αγίου Αθανασίου στην Λαύρα μετά την εργασία. Είχαμε χαρά που περπατούσαμε τη νύχτα στο Περιβόλι της Παναγίας, ξημερώματα φθάσαμε στο Αγίασμα και προλάβαμε την θεία Λειτουργία».
«Αυτά(σπίτια, κήποι, εργόχειρα) είναι γι’ αυτήν την ζωή. Αλλά και χωρίς αυτά δεν μπορούμε».
«Η καλύτερη προσευχή γίνεται τη νύχτα μετά τον ύπνο. Διότι τότε ο νους είναι ξεκούραστος και συγκεντρωμένος».
«Όταν ο κανόνας γίνεται πριν από την Εκκλησία (νυχτερινή ακολουθία), είναι χρυσός,μετά την ακολουθία αργυρός και την ημέρα μπακίρι».
«Οι δύο πτέρυγες του μοναχού είναι ο προσωπικός του κανόνας και η ακολουθία στην Εκκλησία.Και οι δύο πρέπει να είναι χωρίς ελλείψεις».
«Κάθε βράδυ να εξετάζης τους λογισμούς σου, τι έκανες την ημέρα, και κάθε δύο εβδομάδες το πολύ να εξομολογιέσαι ενώπιον Πνευματικού».
«Ο βασιλικός δρόμος για τον ύπνο είναι τέσσερις ώρες τη νύχτα και δύο την ημέρα.Την ημέρα δεν είναι απαραίτητο να κοιμηθής, παρά μόνο να ξαπλώσης, ανάλογα με τις δυνάμεις σου».
«Αν έχης μία εντολή σαν κανόνα και δεν μπορής για κάποιο λόγο να την εκπληρώσης κάποια μέρα, πρέπει να την κάνης άλλη μέρα».
«Αυτό που βλάπτει περισσότερο το νέο είναι ο πολύς ύπνος. Πιο πολύ και από το πολύ φαγητό».
«Ο μοναχός πρέπει να είναι σε όλη την ακολουθία στην Εκκλησία˙ να μη λείπη ποτέ ούτε να καθυστερή, αλλά ούτε και να φεύγη πιο νωρίς, πριν από το “δι’ευχών”».
«Όταν κάνης τον κανόνα σου, να μη δέχεσαι λογισμούς κατακρίσεως για τους αδελφούς, ότι είναι αμελείς, αλλά να αυτομέμφεσαι ότι εσύ είσαι ο πιο αμαρτωλός και κάνεις αυτό που έχεις χρέος να κάνης, ενώ οι άλλοι πατέρες έχουν αρετές που εσύ δεν τις βλέπεις».
«Όταν κάνης μικρές μετάνοιες, το χέρι πρέπει να φθάνη στο χώμα. Αν δεν μπορής,τουλάχιστον στα γόνατα. Αν κουραστής κατά τον κανόνα, μπορείς να κάνης διάλειμμα, προσευχόμενος όμως νοερώς. Αν δεν μπορής να κάνης μετάνοιες μεγάλες για κάποιο λόγο, να κάνης διπλάσιες μικρές».
«Είμαστε υποχρεωμένοι να προσευχώμαστε για τους ευεργέτες μας. Να μη μένουμε χρεωμένοι στους ευεργέτες μας, αλλά να ξεπληρώνουμε με προσευχή. Ένας μοναχός που δεν προσευχόταν για τους ευεργέτες του, όταν εκοιμήθη πήγε να περάση η ψυχή του τα τελώνια. Όμως αυτά που είχε κερδίσει από τα καλά του έργα, ο φύλακας Άγγελός του τα μοίρασε στους ευεργέτες του για να ξεπληρώση, και έτσι δεν κατώρθωσε να περάση τα τελώνια. Τότε ο Άγγελος του είπε να επιστρέψη στο σώμα του και μέχρι το τέλος της ζωής του έκλαιγε και έδινε ελεημοσύνη».
«Χωρίς να κάνουμε τον κανόνα μας δεν μπορούμε να είμαστε μοναχοί. Όταν ήρθα το 1924 στο Άγιον Όρος, στο Καρακάλλου σ’ ενα τοίχο είχε την εξής διήγηση: “Δύο καλοί ιερομόναχοι στα Ιεροσόλυμα βοηθούσαν και ωφελούσαν πολύ κόσμο, αλλά πολλές φορές άφηναν τον κανόνα τους. Όταν τους έκαναν την ανακομιδή βρέθηκαν άλυωτοι.Τότε ο Πατριάρχης έδωσε εντολή σε όλους τους μοναχούς να κάνουν αγρυπνία γι’αυτούς. Σ’ έναν αναχωρητή εμφανίστηκε Άγγελος και είπε ότι αυτοί οι δύο είναι καλοί, αλλά δεν έλυωσαν, γιατί άφηναν τον κανόνα τους. Ο Άγγελος είπε να κάνουν οι μοναχοί της περιοχής τον κανόνα των δύο ιερομονάχων για ένα χρόνο. Όταν έπειτα έκαναν την ανακομιδή, είχαν λυώσει”».
«Παλαιά στο Άγιον Όρος, για να γίνη κανείς μοναχός, έπρεπε να μάθη τους Χαιρετισμούς απ’έξω».
«Αν στην προσπάθεια για νοερά προσευχή εμφανιστούν πόνοι στην καρδιά σωματικοί και όχι πνευματικοί, αυτοί που λένε οι Πατέρες, τότε μπορεί να είναι κρύωμα η τα νεύρα.Πάντως μην αφήσης την ευχή και να σταυρώνης την καρδιά με λάδι από το καντήλι του Αγίου της Μονής».
«Αν στον κανόνα σου έρθη κατάνυξη και κατάσταση καλή, ακόμη και αν τελείωσης τα κομποσχοίνια, μη σταματήσης την ευχή μέχρι να φύγη από μόνη της αυτή η κατάσταση».
«Να μη λες την ευχή με βεβιασμένη εσωτερική κατάσταση, αλλά ο νους σου να είναι συγκεντρωμένος στην ευχή. Την αίσθηση της μετανοίας και την κατάνυξη να τις περιμένης από τον Κύριο».
«Όταν φιλοξενήσαι μαζί με άλλους στο ίδιο δωμάτιο και δεν μπορής να κάνης τον κανόνα σου, πρέπει να τον κάνης την άλλη μέρα. Καλά είναι να έχης κάνει μερικούς κανόνες από πρίν, και όταν δεν μπορής να κάνης κανόνα, να τον έχης εξασφαλισμένον από πρίν».
«Οι Παλαιοί πατέρες έλεγαν: “Όταν πας κάπου και σε φιλοξενήσουν, ύστερα, όταν φύγης,ακόμη και στον δρόμο, κάνε ενα κομποσχοίνι γι’ αυτούς, γιατί έκαναν κόπο˙και αν δεν προσευχηθής γι’ αυτούς μένεις με χρέος. Πάντοτε να ευχαριστής εκείνους που σε φιλοξένησαν, και να προσεύχεσαι γι’αυτούς”».
«Εδώ δεν ήρθαμε να κάνουμε καλά έργα, αλλά να κάνουμε υπακοή».
«Πρώτα από όλα να προσπαθής να απόκτησης ταπεινοφροσύνη. Αν κάποιος σου πη κάτι, εσύ πες”Ω, μόνο αυτό; Εγώ είμαι πολύ πιο αμαρτωλός, είμαι και τέτοιος και τέτοιος”. Όταν απόκτησης ταπεινοφροσύνη, τότε από τις βρισιές θα αισθάνεσαι χαρά. Όταν έχης ταπείνωση, τότε ο Θεός δίδει την χάρι Του. Στην καρδιά έρχεται ουράνια χαρά. Τότε ο Κύριος βοηθά σε όλα».
«Αν εχης ενυπνιασμό την Κυριακή, αντί πενήντα μετάνοιες μεγάλες, να κάνης εκατό μικρές μετάνοιες. Δεν είναι αμαρτία να κάνης μεγάλες μετάνοιες την Κυριακή, αλλά οι Πατέρες μας έκριναν έτσι προς δόξαν Θεού. Αλλά αν κάποια φορά αισθάνεσαι μετάνοια και η ψυχή σου θέλη να γονατίση, τότε μπορείς και δεν είναι αμαρτία».
«Όταν στην τράπεζα έχη πολλά φαγητά, καλύτερα να δοκιμάσης λίγο απ’ όλα και να μη χορτάσης εντελώς. Αν δεν τρως μερικά φαγητά, τότε θα υπερηφανευτής, χωρίς να το καταλάβης».
«Για να θυμάμαι αυτά που διάβασα σε κάποιο βιβλίο, όταν ξαπλώνω να κοιμηθώ, προσπαθώ να θυμηθώ τι διάβασα».
«Για να αποφυγής τον μετεωρισμό, αν εχης να κάνης πολλά πράγματα, εκ των προτέρων να ορίζης (να προγραμματίζης)· τώρα θα κάνω μία ώρα αυτά, μετά δύο ώρες το άλλο κ.ο.κ.».
«Καλύτερα να ξεκουράζεσαι και τη νύχτα και την ημέρα. Ακόμη και πέντε ώρες αν κοιμηθης την ημέρα, το σώμα πάλι θέλει ξεκούραση. Γι’ αυτό τη νύχτα να κοιμάσαι τρισήμισι-τέσσερις ώρες και την ημέρα να βρής μία ώρα η τουλάχιστον σαράντα-πενήντα λεπτά λίγο να ξεκουραστή το σώμα».
«Όταν προσευχώμαστε για τους άλλους, δείχνουμε αγάπη. Και “ο Θεός αγάπη εστί”. Άμα βλέπη ότι εγώ προσεύχομαι για σένα και συ για μένα, θα πει: “Ας τους βοηθήσω και τους δύο”. Και όταν προσεύχεσαι για τους κεκοιμημένους,πολύ βοηθάς τις ψυχές τους. Και αν κάποιος από αυτούς αξιώθηκε της Βασιλείας των ουρανών,τότε η αγάπη σου προς αυτόν επιστρέφει πάνω σου».
«Η υπομονή πάντοτε κερδίζει. Τίποτε καλό δεν γίνεται γρήγορα. Γι’ αυτό, πάντοτε υπομονή.Όταν έχης υπομονή, οπωσδήποτε κερδίζεις».
«Στην Εκκλησία οι Πατέρες μας ώρισαν να καθώμαστε στο Ψαλτήρι».
«Όταν δεν έχης πολλή δουλειά στο διακόνημα, πήγαινε στο κελλί σου και κάνε ένα κανόνα, για να τον έχης έτοιμο, όταν δεν θα μπορείς άλλη μέρα να τον κάνης».
«Ο Γέροντάς σου πρέπει να γνωρίζη τα πάντα για σένα και όλα να τα κάνης με την ευλογία του. Να έχης υπακοή σε όλους. Τους νεώτερους μοναχούς να τους βλέπης σαν δεκαπέντε χρόνια παλαιότερους από σένα. Αν σου πούνε να κάνης κάποια δουλειά την ώρα της θείας Λειτουργίας, να μην αντιλογήσης. Θα πας και θα λες την ευχή ο(μοναχός πάντοτε πρέπει να την λέη), και να ξέρης ότι Άγγελος Θεού θα σε γράψει πρώτον στην Λειτουργία. Έτσι θα φυλάξεις και την εσωτερική σου ειρήνη και την ειρήνη των άλλων. Δεν πρέπει να γίνωνται σκάνδαλα».
«Περισσότερο μας εμποδίζουν δύο πράγματα: Το «εγώ» και το «γιατί». Όταν τα έχουμε αυτά, τότε η προσευχή μας είναι άκαρπη και ειρήνη δεν έχουμε. Κάνε ο,τι σου πούνε. Αυτός που διατάζει έχει και την ευθύνη˙ ενώ εσύ θα αποκτήσεις ειρήνη και ουράνια στεφάνια, αν σε μαλώνουν άδικα».
«Αν σε πολεμούν λογισμοί εκδικήσεως για κάποιον αδελφό, να προσευχηθης γι’ αυτόν,να κάνης μερικές μετάνοιες γι’ αυτόν και να εύχεσαι ο Θεός να του δίνη μακροζωΐα και υγεία».
«Αν εχης ανάγκη να φας εκτός τραπέζης, πάντοτε να λες σε κάποιον αδελφό: “Ευλογείτε”.Όταν αυτός απαντήση “ο Κύριος”, τότε το φαγητό δεν βλάπτει. Αν δεν το κάνης αυτό, τότε μπαίνει ο διάβολος εξ αιτίας της λαθροφαγίας. Από εκεί έρχονται και κακοί λογισμοί για τους αδελφούς».
«Πάντοτε έχεις χρέος να προσεύχεσαι για τους πατέρες της Μονής˙ κάθε μέρα από ενα κομποσχοίνι».
«Να μη φύγης από το Μοναστήρι σου. Μετά από χρόνια θα λές: “Καλά που δεν έφυγα και έμεινα στην μετάνοιά μου”».
«Όταν κατακρίνης, να ξέρης ότι θα σου έρθει διπλάσιος σαρκικός πόλεμος. Και έτσι μας πολεμά σαρκικά, αλλά μέσα από την κατάκριση έρχεται διπλάσιο. Δεν έχουμε καμμία ωφέλεια από την κατάκριση».
«Το ρακί δεν απαγορεύεται. Μετά από μεγάλη σωματική κούραση η μετά από πολύ δρόμο μπορεί να πάρης λίγο και καλό κάνει στο σώμα».
«Όταν κάθεσαι στην ακολουθία και βλέπης ότι νυστάζεις, σήκω. Δεν είναι αμαρτία να κάθεσαι –γι’αυτό οι Πατέρες έβαλαν στασίδια στην Εκκλησία-, αλλά είναι αμαρτία να κοιμάσαι. Γι’ αυτό να κάθεσαι, να σηκώνεσαι, αλλά να μένης ξύπνιος και ν’ άκούς αυτά που διαβάζονται σαν να τα διαβάζης ο ίδιος».
«Αν ο νους σου είναι κουρασμένος, μπορείς να αντικαταστήσης αυτά που διαβάζεις, στο κελλί σου με κομποσχοίνι. Η παράκληση της Παναγίας ένα τριακοσάρι, οι Χαιρετισμοί ενα τριακοσάρι,Το κάθισμα του Ψαλτηρίου ενα τριακοσάρι, ο κανόνας του φύλακα Αγγέλου ενα τριακοσάρι, ο κανόνας του Αγίου της Μονής ενα τριακοσάρι. Αν θέλης να κοινωνήσης και δεν έχης μαζί σου την ακολουθία της θείας Μεταλήψεως, να κάνης δέκα κομποσχοίνια εκατοστάρια. Αλλά είναι καλύτερα να διαβάζης τις ευχές».
«Όταν σηκωθής από τον ύπνο, πρώτα απ’ όλα να κάνης τρεις μετάνοιες στον Κύριο. Μετά μπορείς να πλυθής κ.λπ.».
«Πρόσεξε να πας στην ακολουθία πριν αρχίση, γιατί Άγγελος Κυρίου γράφει ποιος είναι εκεί από την αρχή. Όταν αργούμε, ζημιωνόμαστε».
«Μέσα στην ακολουθία, πότε ν’ ακούς την ανάγνωση, πότε να λες την ευχή. Το πιο σπουδαίο είναι η ακολουθία. Αλλά όταν κουραστή ο νους στο ν’ ακούη, τότε λέγε την ευχή. Όταν προσέχουμε τα τροπάρια, τότε δεν μας πιάνει ύπνος».
«Μην αφήνης τον αγώνα σου. Πρέπει κάτι να κάνης, να αγωνίζεσαι. Όλοι ήρθαμε στο Άγιον Όρος κάτι να κάνουμε. Όσο περισσότερο κόπο κάνουμε, τόσο πιο πολύ μισθό θα έχουμε».
«Αν μετά την εξομολόγηση και πριν από την θεία Κοινωνία σου συμβή κάτι και δεν είναι σοβαρό, κάνε τον σταυρό σου και πες: “Θεέ μου, συγχώρησόν με”, και κοινώνησε».
«Ποτέ να μην κατηγορής το Μοναστήρι σου μπροστά σε ξένους και ιδιαίτερα μπροστά σε κοσμικούς».
«Πριν κοινωνήσης, την προηγούμενη ημέρα να μην τρως ελιές. Εμείς παλαιότερα τρώγαμε μόνο μία φορά το βράδυ λίγο ψωμί με τσάι. Αν έχης πληγές και τρέχει αίμα, να μην κοινωνάς, η σκέπασε τις πληγές, ώστε να μην τρέχουν τουλάχιστον για ενα εικοσιτετράωρο».
«Όταν κάνης κομποσχοίνια περισσότερα απ’ τράς».
«Όταν σε κάνουν μοναχό, για οχτώ μέρες να πηγαίνης με τον μανδύα παντού· μην τον βγάλης καθόλου. Και αν μπορής, αυτές τις μέρες να μην κοιμάσαι στο κρεββάτι,αλλά σ’ ενα σκαμνάκι».
«Όταν δεν θα μπορώ να πηγαίνω στην ακολουθία,να ξέρετε ότι πλησιάζει ο θάνατος μου». (Όπως και συνέβη).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου